نحوه تشکیل مجمع عمومی موسس و صلاحیت های آن
شرکت سهامی از زمانی ایجاد می‌شود که شخصیت حقوقی پیدا کند و تحصیل شخصیت حقوقی مستلزم این است که مجمع عمومی موسس بر اساس مقررات قانونی به طور صحیح تشکیل شود و در حدود صلاحیت‌هایی که به آن محول شده عمل کند. طرز تشکیل مجمع عمومی موسس و صلاحیت‌های آن موضوع این گفتار است در دو قسمت آن را بررسی می‌کنیم.
الف)تشکیل مجمع عمومی موسس
مجمع عمومی موسس، مانند هر مجمع عمومی، از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می‌شود. به‌موجب تبصره ماده ۷۵ لایحه قانونی ۱۳۴۷ ” در مجمع عمومی موسس کلیه موسسین و پذیره‌نویسان حق حضور دارند”در این‌جا به ترتیب، زمان و شکل دعوت از مجمع، ترکیب مجمع و نحوه تصمیم‌گیری اعضای شرکت کننده در مجمع را بررسی می‌کنیم.
۱-زمان و شکل دعوت از مجمع
موسسان، پس از انجام تشریفات مندرج در ماده ۱۶ لایحه قانونی ۱۳۴۷، مجمع عمومی موسس را دعوت خواهند کرد. به موجب ماده مزبور”«پس از گذشتن مهلتی که برای پذیره‌نویسی معین شده است و یا در صورتی‌که مدت تمدید شده باشد بعد از انقضای مدت تمدید شده، موسسین حداکثر تا یک ماه به تعهدات پذیره‌نویسان رسیدگی و پس از احراز اینکه تمام سرمایه شرکت صحیحاَ تعهد گردیده و اقلاَ ۳۵% آن پرداخت شده است، تعداد سهام هر یک از تعهد کنندگان را تعیین و اعلام و مجمع عمومی موسس را دعوت خواهند نمود».
بنابراین، دعوت از مجمع عمومی موسس پس از انجام اقداماتی که این ماده بر عهده موسسان گذاشته است صورت می‌گیرد. موسسان باید دقت کنند که تمام سرمایه شرکت تعهد و مبالغ لازم قبل از تشکیل مجمع عمومی موسس در محلی که در آگهی دعوت مجمع تعیین شده است برای مراجعه پذیره‌نویسان سهام آماده باشد. (تبصره ماده ۷۴ لایحه قانونی ۱۳۴۷)
دعوت از مجمع باید از طریق روزنامه‌های کثیرالانتشار صورت گیرد. این روزنامه همان روزنامه‌ای است که نام آن در طرح اعلامیه پذیره‌نویسی ذکر شده است (بند ۱۴ ماده ۹ لایحه قانونی ۱۳۴۷).
۲-ترکیب مجمع
در مجمع عمومی موسس همه موسسان و پذیره‌نویسان حق حضور دارند، چه موضوع جلسه مجمع تشکیل شرکت است. قانون‌گذار این نکته را با وجود بدیهی بودن در تبصره ماده ۷۵ لایحه قانونی ۱۳۴۷ بصراحت بیان کرده است تا بر جنبه امری بودن قاعده تاکید کند. همچنین در این تبصره آمده است که هر سهم دارای یک رای خواهد بود.
۳-طریق تصمیم گیری
تصمیم‌گیری در مجمع عمومی موسس از طریق دادن رای صورت می گیرد. ماده ۷۲ لایحه قانونی ۱۳۴۷ پیش بینی کرده است”مقررات مربوط به حضور عده لازم برای تشکیل مجمع عمومی (در همه مجامع) و آرای لازم جهت اتخاذ تصمیمات در اساسنامه مشخص خواهد شد، مگر در مواردی که به موجب قانون تکلیف خاص برای آن مقرر شده باشد”.
مجمع عمومی موسس توسط هیات رئیسه‌ای مرکب از یک رئیس و یک منشی و دو ناظر اداره می‌شود.رئیس مجمع از بین سهام‌داران حاضر در جلسه به اکثریت نسبی انتخاب خواهد شد.
ناظران نیز از بین صاحبان سهام انتخاب خواهند شد،ولی منشی جلسه ممکن است صاحب سهم نباشد (ماده ۱۰۱ لایحه قانونی ۱۳۴۷).هرگاه در مجمع اخیر در مورد تمام موضوعات مندرج در دستور مجمع تصمیم‌گیری نشود، هیات رئیسه مجمع با تصویب مجمع می‌تواند تحت شرایط مندرج در ماده ۱۰۴ لایحه قانونی ۱۳۴۷ اعلام تنفس کند.
” از مذاکرات و تصمیمات مجمع عمومی صورتجلسه‌ای توسط منشی ترتیب داده می‌شود که به امضای هیات رئیسه رسیده و یک نسخه از آن در مرکز شرکت نگهداری خواهد شد “(ماده ۱۰۵ لایحه قانونی ۱۳۴۷)
ب)صلاحیت‌های مجمع عمومی موسس
۱- تصویب گزارش موسسان
گفتیم که موسسان باید گزارش اقدامات خود را به مجمع عمومی موسس تقدیم کنند. یکی از وظایف مجمع عمومی رسیدگی به گزارش موسسان و تصویب آن است. تصویب این گزارش به منزله قبول صحت تشکیل شرکت خواهد بود.
۲- تصویب ارزیابی آورده‌های غیرنقدی
مقررات ویژه تصویب ارزیابی آورده‌های غیرنقدی موسسان هنگام رای‌گیری در مورد این آورده‌ها اعمال می‌شود، از جمله اینکه دارندگان آورده غیرنقد در موقعی که تقویم آورده غیرنقدی که تعهد کرده‌اند موضوع رای است حق رای ندارند و آن قسمت از سرمایه غیرنقد که موضوع مذاکره و رای است از حیث حد نصاب جزء سرمایه شرکت محسوب نمی شود (قسمت اخیر ماده ۷۷ لایحه قانونی ۱۳۴۷).
۳- تصویب مزایای خاص
هر گاه برای بعضی از موسسان مزایای خاصی پیش‌بینی شده باشد، این مزایا باید در مجمع عمومی موسس به تصویب برسد. نحوه رسیدگی به این مزایا و رای‌گیری در مورد آنها مانند قواعدی است که در مورد ارزیابی و آورده‌های غیر نقد بیان شد. مزایای خاص با توجه به وضعیت شخصی که مزیت به او اعطا می‌شود ارزیابی و تصویب می شود. توجیه این مزایا باید به ضمیمه گزارش موسسان به مجمع عمومی موسس تسلیم شده باشد.
۴- تصویب اساسنامه
شرکت سهامی براساس اساسنامه تشکیل می‌شود. بنابراین، مجمع موسس اختیار و تکلیف تصویب آن را دارد. قانون‌گذار تکلیف نکرده است که اساسنامه باید به‌صورت رسمی تنظیم شود، از این رو ممکن است رسمی یا غیررسمی باشد، اما در عمل همیشه به صورت غیررسمی است.
به موجب ماده ۸ لایحه قانونی، طرح اساسنامه می‌بایست با قید تاریخ به امضاء موسسین رسیده و با ملحوظ داشتن سهامی عام مشتمل بر مطالب ذیل باشد :
نام شرکت. موضوع شرکت به طور صریح و واضح. مدت شرکت. مرکز اصلی شرکت و محل شعب آن، اگر تاسیس شعبه مورد نظر باشد، مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفکیک. تعداد سهام بی‌نام و بانام و مبلغ اسمی آنها و در صورتی‌که ایجاد سهام ممتاز مورد نظر باشد،
تعیین تعداد و خصوصیات و امتیازات این‌گونه سهام
تعیین مبلغ پرداخت شده هر سهم و نحوه مطالبه بقیه مبلغ اسمی هر سهم و مدتی که ظرف آن باید مطالبه شود، که به هر حال از پنج سال متجاوز نخواهد بود. نحوه انتقال سهام بانام. طریقه تبدیل سهام بانام به سهام بی‌نام و بالعکس.
در صورت پیش‌بینی این امکان صدور اوراق قرضه، ذکر شرایط و ترتیب آن. شرایط و ترتیب افزایش و کاهش سرمایه. مواقع و ترتیب دعوت مجامع عمومی. مقررات راجع به حد نصاب لازم جهت تشکیل مجامع عمومی و ترتیب اداره آنها. طریقه شور و اخذ رای و اکثریت لازم برای معتبر بودن تصمیمات مجامع عمومی. تعداد مدیران و طرز انتخاب و مدت ماموریت آنها و نحوه تعیین جانشین برای مدیران که فوت یا استعفاء می‌کنند یا محجور یا معزول و یا به جهات قانونی ممنوع می‌گردند. تعیین وظایف و حدود اختیارات مدیران. تعداد سهام تضمینی که مدیران باید به صندوق شرکت بسپارند. تعداد بازرسان و نحوه انتخاب و مدت ماموریت آنها. تعیین آغاز و پایان سال مالی شرکت و موعد تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان و تسلیم آن به بازرسان و به مجمع عمومی سالانه. نحوه انحلال اختیاری شرکت و ترتیب تصفیه امور آن.
نحوه تغییر اساسنامه برای تشکیل مجمع عمومی موسس
تنظیم طرح‌های اساسنامه در عمل به گونه‌ای است که تمام مواد مندرج در قانون را در برگیرد و بنابراین بسیار طولانی است، در حالی‌که به جز قید موارد مندرج در ماده ۸ این لایحه، ذکر دیگر موارد ذکر شده در کل لایحه ضرورت ندارد، چه ذکر جزییات موجب می شود نکات مهم اساسنامه به چشم نیاید.
۵- تعیین مدیران و بازرسان
اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را مجمع عمومی موسس انتخاب می‌کند (ماده ۱۷ و بند ۳ ماده ۷۴ لایحه قانونی ۱۳۴۷).
مدیران و بازرسان انتخاب شده باید به‌طور کتبی قبول سمت نمایند (قسمت اخیر ماده ۱۷ لایحه قانونی ۱۳۴۷). هرگاه مدیران و بازرسان در جلسه حاضر باشند، صورتمجلس را امضا می‌کنند و هرگاه حاضر نباشند، قبول سمت کتبی از طرف آنان به طریق دیگری صورت می‌گیرد.
۶- تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای تشکیل مجمع عمومی موسس
به موجب تبصره ماده ۱۷ (الحاقی ۲۲/۱۱/۱۳۵۳) لایحه قانونی ۱۳۴۷:” هر گونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالانه باید در دو روزنامه کثیرالانتشار منتشر شود. یکی از این دو روزنامه به وسیله مجمع عمومی موسس و روزنامه دیگر از طرف وزارت ارشاد اسلامی تعیین می شود”. تعیین روزنامه به وسیله مجمع عمومی عادی از شرایط لازم برای تشکیل شرکت محسوب نمی‌شود و شرکت از زمانی تشکیل می‌شود که شرایط مندرج در ماده ۱۷ لایحه قانونی ۱۳۴۷ تحق پیدا کرده باشد.
به موجب تبصره ماده ۱۷ (الحاقی ۲۲/۱۱/۱۳۵۳) لایحه قانونی ۱۳۴۷:” هر گونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالانه باید در دو روزنامه کثیرالانتشار منتشر شود.
یکی از این دو روزنامه به وسیله مجمع عمومی موسس و روزنامه دیگر از طرف وزارت ارشاد اسلامی تعیین می‌شود”. تعیین روزنامه به وسیله مجمع عمومی عادی از شرایط لازم برای تشکیل شرکت محسوب نمی‌شود و شرکت از زمانی تشکیل می‌شود که شرایط مندرج در ماده ۱۷ لایحه قانونی ۱۳۴۷ تحق پیدا کرده باشد.
باتشکر از زمانی‌که صرف مطالعه مقاله نحوه تشکیل مجمع عمومی موسس کردید. امیدواریم مطالب فوق مورد استفاده شما عزیزان قرار گرفته باشد. با سپاس از شما، های‌ثبت.