تمامی وظایف اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی پس از ثبت
شرکت‌های سهامی از جمله شرکت‌های تجاری قابل ثبت در ایران هستند که بسیاری از افرادی که قصد فعالیت در حوزه تجاری دارند اقدام به ثبت آن می‌کنند. ولی باید به این نکته نیز اشاره کرد که پس از ثبت هر شرکتی اعضای آن شرکت وظایفی دارند که نسبت به آن باید متعهد باشند. هیئت مدیره نیز از این قانون مستثنا نیست و اعضای هیئت مدیره نیز باید نسب به وظایفی که در قبال شرکت دارند متعهد باشند.
هیئت مدیره یک شرکت سهامی را افرادی تشکیل می‌دهند که از صاحبان سهام شرکت باشند. که توسط مجمع عمومی موسس یا عادی برای زمان مشخصی جزو اعضا انتخاب شده اند. و اقدام به انجام وظایف خود می‌کنند در ماده ۷۲ لایحه قانونی نیز به این اشاره شده اس که شرکت سهامی به وسیبه هیئت مدیره‌ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده و کلا یا در برخی موارد قابل عزل می‌باشند، اداره خواهد شد. اعضای هیئت مدیره در شرکت‌های سهامی عمومی نباید کمتر از ۵ نفر باشد.
شرایط و ضوابط تشکیل هیئت مدیره
برای اعضای هر هیئت مدیره‌ای شرایطی مشخص شده است. این قانون در رابطه با اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی نیز وجود دارد که به آن‌ها اشاره‌ای خواهیم کرد.
۱-اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی از بین صاحبان سهام انتخاب می‌شوند.
۲-اعضای هیئت مدیره انتخابی هستند و نه انتصابی
۳-مدیران شرکت توسط مجمع عمومی موسس و مجمع عمومی عادی انتخاب می‌گردنند. اولین مدیران شرکت در سهامی عام توسط مجمع عمومی موسس با اکثریت دوسوم آرای حاضر در جلسه رسمی و در سهامی خاص اولین مدیران با توافق تمامی سهامداران یا موسسین انتخاب می شوند.
۴- هیئت مدیره شرکت‌های سهامی عام حداقل باید ۵ عضو داشته باشد. لازم به ذکر است که در شرکت سهامی خاص قانون مشخصی در این رابطه وجود ندارد اما اعضای هیئت مدیره سهامی نباید کمتر از ۳ نفر باشد. همچنین حداکثری برای این موضوع مشخص نشده است.
۵- اعضای هیئت مدیره برای مدت معینی انتخاب می شوند.
۶- اعضای هیئت مدیره با سپردن سهام وثیقه انجام وظیفه می نمایند.
۷- ماموریت اعضای هیئت مدیره اداره امور شرکت سهامی است.
۸- اعضای هیئت مدیره کلاَ یا بعضاَ قابل عزل هستند.
وظایف اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی
در هر شرکت سهامی اعضای آن وظایفی را برای خود در امور کاری شرکت دارند. هر اعضای هیئت مدیره‌ای نسبت به مسئولیت خود اختیاراتی در حوزه کاری خود دارد. محدود کردن اختیارات مدیران در اساسنامه یا به موجب تصمیمات مجامع عمومی ، فقط از لحاظ روابط بین مدیران و صاحبان سهام معتبر بوده و در مقابل اشخاص ثالث باطل و به طور کلی باطل است.
هفت وظیفه اعضای هیئت مدیره در شرکت سهامی
- ۱ – اداره تمامی جلسات هیئت مدیره اعم از دعوت به جلسه و تشکیل جلسات هیئت مدیره و اتخاذ تصمیمات لازم و تنظیم صورتجلسه مربوط بر عهده هیئت مدیره شرکت سهامی است.
- ۲- دومین وظیفه مهم هیئت مدیره دعوت از مجامع عمومی صاحبان سهام : مواردی که هیئت مدیره مکلف به دعوت مجامع عمومی می باشد است که این موارد به شرح زیر است.
- دعوت مجمع عمومی عادی سالانه شرکت در زمان مشخص به منظور انقضای سال مالی شرکت از جمله دعوت‌های اعضای هیئت مدیره است. که این دعوت طی مدت زمانی که در اساسنامه قید شده است باید انجام شود. مجمع عمومی سالانه را برای تصویب عملیات سال مالی قبل و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت دعوت می نماید.
- دعوت مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده
- دعوت مجمع عمومی صاحبان سهام ، به درخواست سهامدارانی که اقلا یک پنجم سهام شرکت را مالک باشند. حداکثر تا بیست روز از تاریخ درخواست با رعایت تشریفات مقرره .
- دعوت مجمع عمومی فوق العاده به منظور تقلیل یا افزایش سرمایه یا تغییر در اساسنامه
-
۳- سومین وظیفه بسیار مهم هیئت مدیره در شرکت تنظیم صورت شش ماهه دارایی و قروض شرکت است. این بدان معناست که هیئت مدیره باید هر شش ماه یک بار، صورت دارایی و قروض شرکت را تنظیم کرده و به بازرسان ارائه دهد.
- ۴- مورد بعدی از جمله وظایف هیئت مدیره در شرکت موضوعی مربوط به انقاضی سال مالی شرکت است.هیئت مدیره باید صورت دارایی و دیون شرکت را در پایان سال، و همچنین ترازنامه و حساب عملکرد و حساب سود و زیان شرکت را به ضمیمه گزارشی درباره فعالیت و وضع عمومی شرکت طی سال مالی مزبور تنظیم کند. پس از تنظیم این اسناد باید آن‌ها را تا قبل از بیست رو به مجمع عمومی سالانه ارائه و در نهایت در اختیار بازرسان شرکت دهد.
- ۵- پنمین وظیفه مهم هیئت مدیره صدور ورقه ورود به جلسه مجمع عمومی است.
هر صاحب سهمی باید قبل از تشکیل مجمع عمومی، اگر مایل به حضور در جلسه مجمع عمومی باشد، با ارائه دادن ورقه سهم یا تصدیق موقت سهم متعلق به خود، از هیئت مدیره شرکت ورقه ورودیه تحصیل نماید. این ازآن جایی مهم است که فقط سهامدارانی حق ورود به مجمع عمومی را دارند که ورقه ورودی دریافت کرده باشند. -
۶- ترتیب دادن صورتی از حاضرین در مجمع عمومی که در آن هویت کامل و اقامتگاه و تعداد سهام و تعداد آرای هر یک از حاضرین قید و به امضای آنان خواهد رسید.
- ۷- و در نهایت هفتمین وظیفه‌ای که در اختیار هیئت مدیره شرکت سهامی است. این موضوع است که صدور ورقه سهم یا گواهینامه موقت سهم ، پس از به ثبت رسیدن شرکت . و تا وقتی که شرکت به ثبت نرسیده به عهده هیئت مدیره است.لازم به ذکر است که صدور ورقه سهم یا گواهینامه موقت سهم توسط هیئت مدیره ممنوع می‌باشد. در صورتی که در این مورد تخلفی از سوی اعضا رخ دهد امضاکنندگان مسئولیت جبران خسارات اشخاص ثالث را باید بر عهده بگیرند. همچنین امضاکنندگان باید دو نفر باشند که به موجبقوانین مندرج در اساسنامه شرکت سهامی است. همچنین باید اشاره کرد که این موضوع در ضمانت اجرای کیفری عدم انجام تکلیف در ماده ۲۴۳ لایحه قانونی تجارت پیش بینی شده است.