سرمایه هر شرکت سهامی به قطعاتی تقسیم می‌گردد که هر یک را، یک سهم می‌نامند. سهام جمع سهم است. شرکت زمانی محقق خواهد شد که دارای سرمایه باشد. سرمایه هر شرکت سهامی به سهم تقسیم میشود.
طبق ماده ۲۴ قانون تجارت، سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که مشخصه میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می‌باشد.
در شرکتهای سهامی، حقوق شرکا یا سهام‌داران در غالب سهام ظهور پیدا می‌کند. سهام شرکا قابل نقل و انتقال می‌باشد و مسئولیت سهام‌داران بنا به آورده آن‌ها مشخص میشود.
در سایر شرکت‌ها سهم هر شریک را، سهم‌الشرکه می‌گویند ولی در شرکت سهامی فقط به لفظ سهم بسنده می‌کنند.
در واقع اگر سرمایه شرکتهای سهامی را به قسمت‌های برابر و مساوی تقسیم کنیم هر قسمت برابر با یک سهم میشود. این سهم، نشان دهنده میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. دارنده سهم نمی‌تواند به نسبت سهم خود ادعایی برای مالکیت بخشی از دارایی‌های شرکت داشته باشد.
در عوض، به اندازه سهم خود در شرکت، دارای حق و حقوق است. بر اساس این حق، سهام‌دار می‌تواند از منافع شرکت استفاده کند، در مجمع عمومی رای دهد و در صورت انحلال شرکت از دارایی شرکت سهیم خواهد شد. معمولا سهام شرکت‌ها به دو قسمت سهام عادی و سهام ممتاز تقسیم می‌شوند. سهام ممتاز نوعی بدهی شرکت به مالک سهام ممتاز است و اغلب دارای نرخ سود یا بهره تعیین شده است. اما سهام عادی یا همان سهام موجود در بازار سرمایه دارای نرخ سود یا بهره ثابت نیست و میزان مالکیت سهام‌دار از منافع و حقوق شرکت را بیان می‌کند.
انواع سهام شرکت‌ها
- سهام بی‌نام
- سهام با نام
- سهام ممتاز
سهام ممتاز چیست
به سهامی که بر سهام با نام و سهام بی‌نام در سود سرمایه شرکت برتری دارند سهام ممتاز گفته میشود. در مواقعی که شرکت نیاز به افزایش سرمایه داشته باشد ولی کسی حاضر به خرید نشود ممکن است سهام ممتاز منتشر نماید.
همینطور وقتی شرکت بخواهد تعدادی از اشخاص سرشناس و با اعتبار را وارد و سهیم در شرکت نماید، سهام ممتاز صادر خواهد شد.
به‌عنوان مثال اگر شرکت به اشخاص بصیر و با تجربه و صاحب نظر و کارشناس در زمینه اقتصاد احتیاج داشته باشد سهامی به نام سهام ممتاز به آن‌ها داده و قیمت آن‌ها را دریافت می‌کند و از جمله امتیازی که به دارندگان آن‌ها می‌دهداین است که در مجمع عادی برای هر سهم ممتاز دو حق رای وجود داشته باشد و یا اینکه به علت افزایش فوری سرمایه، سهامی منتشر نمایند که ۱۰ درصد از منافع آن ابتدا بین دارندگان سهام ممتاز تقسیم و بقیه منافع بین سایر دارندگان سهام اعم از عادی و ممتاز تقسیم گردد و یا در صورت انحلال شرکت ابتدا قیمت اسمی سهام ممتاز پرداخت شود و بعد مابقی بین صاحبان سهام با نام و بی‌نام تقسیم گردد.
زمان انتشار سهام ممتاز
در رابطه با این نوع سهام باید اذعان کرد که،سهام ممتاز قابل انتشار است. بر طبق آنچه در اساسنامه شرکت معین شده اجازه منتشر شدن را دارد. یا اینکه این امکان می‌تواند در مجمع عمومی شرکت تصویب شود. در این رابطه قانون اینگونه بیان کرده است که برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مواد قانونی مزایایی قائل شوند اینگونه سهام، ممتاز نامیده می‌شوند.
امتیازات دارندگان سهام ممتاز
- اختصاص درصد معینی از سود به سهام‌داران ممتاز
- در صورت فقدان سود، شرکت مقدار معینی به شرکای ممتاز بدهکار باشد.
- اختصاص سود بیشتر از بقیه به سهام‌داران ممتاز
- پرداخت مبلغ معینی اضافه برسود معمولی به سهام‌داران ممتاز
- اعطای حق تقدم برای طرف معامله شدن با شرکت
- تقدم خرید در سهام جدید
امتیازات غیرمالی
- اعطای حق رای اضافی به سهام‌داران ممتاز
- اعطای حق انحصاری عضویت در هیات مدیره به سهام‌داران ممتاز
- اعطای حق تصمیم‌گیری در خصوص برخی مسائل به سهام‌داران ممتاز
چند نکته مهم
- دارندگان سهام ممتاز از نظر دریافت سود سهام بر دارندگان سهام عادی حق تقدم دارند.
- سهام ممتاز بدون سررسید است.
- سهام ممتاز برای صاحبان آن دربردارنده نوعی حق مالکیت در شرکت است.
- شرکت انتشار دهنده الزامی ندارد دارایی‌های خود را وثیقه یا رهن این اوراق قرار دهد، زیرا سهام‌داران ممتاز دارای حق مالکانه هستند.
باتشکر از شما عزیزان که وقت خود را صرف مطالعه مقاله سهام ممتاز و نحوه انتقال آن کردید. امیدواریم مطالب فوق مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد. با سپاس از اعتماد شما، های‌ثبت.