ایزو چیست- اهمیت ایزو- انواع ایزو- مراحل اخذ ایزو

سازمان های مختلف اقتصادی و تولیدی و شرکت های مختلف نیاز به اخذ استانداردهایی می باشند تا بتوانند به کسب و کار خود رونق بخشند و آن را ادامه دهند. داشتن استانداردهایی مانند ISO از لازمه های راه انداختن شرکت ها می باشد و دریافت و حفظ این استانداردها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و داشتن آنها عملکرد مثبتی بر خدمات و کیفیت کالاهای تولیدی خواهد داشت. در این مقاله با هدف بهبود بخشیدن به کیفیت کالاهای تولیدی شرکت های مختلف به معرفی کامل استانداردهای  ISO خواهیم پرداخت.

ایزو چیست؟

ایزو به سازمان بین المللی استاندارد گفته می شود. این کلمه کوتاه شده عبارت International Organization for Standardization می باشد. هدف اصلی این سازمان تدوین استانداردهای مختلف و هماهنگ کردن این استانداردها در سراسر جهان و پشتیبانی از مصرف کنندگان و تولید کنندگان و به وجود آوردن تسهیلات اقتصادی در تجارت های بین المللی می باشد. مقر اصلی این سازمان در ژنو می باشد و تعداد اعضای این سازمان ۱۳۲ عضو می باشد که موسسه استاندارد ایران نیز از اعضای این سازمان می باشد و در تدوین استانداردهای بین المللی شرکت دارد. تعداد استانداردهایی که در حال حاضر در سازمان بین المللی استاندارد تدوین شده اند ۱۱۹۵۰ مورد می باشد. کمیته های مختلفی در این سازمان وجود دارند که هر کدام از آنها برای تایید موارد ویژه ای مانند کیفیت، محیط زیست و … فعالیت می کنند.

اهمیت ISO در تجارت:

همان طور که گفته شد استانداردهای ایزو مورد تایید اعضای سازمان استاندارد بین المللی قرار گرفته اند و در صورتی که کالایی گواهینامه های ISO را دریافت کرده باشد دارای کیفیت و سلامت لازم می باشد و می توان به این کالا و شرکت تولید کننده آن اعتماد کرد. در واقع اخذ گواهینامه های ایزو تعهد شرکت ها و تولیدی ها را نسبت به مشتریان اثبات می کند. در واقع ایزو هم رضایت تولید کنندگان و هم درخواست و رضایت مصرف کنندگان را فراهم می کند. همچنین استانداردهایی که مربوط به محیط زیست، هوا، کیفیت آب و … هستند به حفظ محیط زیست کمک قابل توجهی می کنند.

انواع استانداردهای ایزو:

هزاران استاندارد در زمینه های مختلف تدوین شده است که این استانداردها هر ۵ سال یک بار بررسی می شوند و در صورت نیاز تغییر و اصلاحات لازم بر روی آن ها انجام می شود. در اینجا به معرفی چند ایزو که از اهمیت بیشتری برخوردارند می پردازیم.

استاندارد ایزو ۹۰۰۰: 

این استاندارد با هدف ایجاد یک الگوی جهانی برای تضمین کیفیت کالا و  استقرار سیستم های مدیریتی می باشد که در سال ۱۹۸۷ تدوین شد و با استقبال زیادی رو به رو شد. این استاندارد به یک محصول ویژه تعلق نمی گیرد و در واقع استانداری است برای فرایند تولید یک کالا در یک واحد تجاری. دامنه کاربرد استاندارد ایزو ۹۰۰۰ بسیار گسترده بوده و در سازمان های مختلف خدماتی، آموزشی، پژوهشی و تولیدی استفاده می شود.

استاندارد ایزو ۱۴۰۰۰:

استاندارد ایزو ۱۴۰۰۰ استانداردهای بین المللی که در رابطه با سیستم های مربوط به محیط زیست است را شامل می شود. واحدهایی که برنامه های طولانی مدت در جهت حفظ محیط زیست داشته باشند می توانند این گواهینامه را دریافت کنند. مزایای اخذ این استاندارد افزایش مشتریان، استفاده بهینه از منابع طبیعی موجود، به وجود آمدن ارزش افزوده بیشتر برای شرکت، تسهیل تجارت بین الملل و … می باشد. این استاندارد برای تمامی شرکت های تولیدی و صنایع مختلف کاربرد دارد.

استاندارد  OHSAS 18001:

این استاندارد مربوط به ارزیابی ایمنی بهداشت شغلی میباشد. سازمان هایی که از این استاندارد استفاده می کنند خطراتی که مربوط به بهداشت و ایمنی در محیط کار می باشد را به حداقل می رسانند و ایمنی لازم برای کارکنان فراهم می کنند.

استاندارد ایزو ۲۲۰۰۰:

استاندارد ایزو ۲۲۰۰۰ برای سازمان هایی که به نوعی در زنجیره غذایی دخیل هستند کاربرد دارد و به منظور اطمینان از سلامت زنجیره های غذایی مختلف استفاده می شود و از خطراتی که با مصرف غذاهای ناسالم به وجود می آید جلوگیری می کند.

اما استانداردهای فراوان دیگری نیز وجود دارند که شرکت ها و سازمان های مختلف بسته به فعالیتی که دارند می توانند آنها را دریافت نمایند.

مراحل اخذ ایزو:

اخذ گواهینامه های ایزو مانند ثبت شرکت و ثبت اختراع و… مراحل مختلفی دارد:

• پیاده کردن یک سیستم صحیح توسط مدیریت
• برگزار کردن جلسات مختلف برای توجیه کارکنان شرکت
• تشکیل کمیته های مختلف راهبردی و اجرایی
• ایجاد فرم و نظام نامه های مختلف
• صدور گواهینامه

این نکته قابل ذکر است که با دریافت گواهینامه های ایزو مورد نظر اعتبار این گواهی ها به مدت ۳ سال می باشد و شرکت باید برای حفظ این گواهینامه ها کوشا باشد تا امکان تمدید آنها را داشته باشد.