تمامی حقوق غیر مالی که یک سهامدار در شرکت تجاری دارد
در هر یک از شرکتهای تجاری قوانین و مقرراتی برای اعضای شرکت مشخص شده است. از جمله این موارد می‌توان به مقررات مربوط به سهامداران در شرکتهای سهامی نیز اشاره ای داشت. در این رابطه باید گفت که تمام حقوق یک سهامدار در یک شرکت مربوط به حقوق مالی نیست و تمامی سهامداران نسبتا به سهام خودو شرایط جایگاهی خود در شرکت تجاری مربوطه حقوق غیر مالی نیز دارند. در ادامه این مقاله ما در رابطه با حقوق غیر مالی سهامدار در یک شرکت تجاری بحث خواهیم کرد. پس با ما تا ادامه این مقاله همراه باشید.
۱- حق رای سهام دار در حقوق غیر مالی
از اولین نکات مهمی که باید برای هر سهامدار در نظر داشت قدرت حق رای این افراد است که بسیار پر اهمیت است. حق رای امتیازی مهم است که برای سهامدار قابل حذف شدن نیست. بر اساس قوانین تجارت هرگونه توافق برخلاق این موضوع باطل است و بنابراین اساسنامه نیز نمی‌تواند خلاف این قاعد را پیش بینی کند.
به طور معمول هریک از سهامداران در برابر هر یک سهمی که دارند یک حق رای نیز دارند ولی در برخی موارد ممکن است برای بعضی سهام ها حق رای مضاعف پیش بینی شود. به طور معمول اینگونه از سهام ها را سهام ممتاز می‌گویند.
سهام ممتاز در اساسنامه یا با تصمیم مجمع عمومی شرکت ایجاد می‌شود. و بر اساس ماده ۴۲ لایه قانونی تجارت کشور تغییر در امتیازات باید با جلب موافقت ۵۰+ ۱ درصد دارندگان این نوع سهام‌ها باشد. در غیر این صورت هر ذی‌نفعی می تواند ابطال امتیازات را از دادگاه تقاضا کند. اعمال امتیاز حق رای مضاعف برای دارندگان سهام ممتاز در مجمع عمومی موسس مجاز نیست.
براساس ماده ۳۵ تا ۳۷ لایحه قانونی تجارت کشور ممکن است با توجه به شرایطی حق رای برخی سهامداران حذف شود. این موضوع زمانی رخ می‌دهد که صاحب سهمی کل مبلغ اسمی سهام خود را علارغم اخطارهای شرکت پرداخت نکرده باشددر ماده ۴۳ به بعد نیز در رابطه با سهام با نام یا بی نام اینگونه بیان شده است که در صورتی که در زمان مقرر شده سهام خود را تعویض نکنند حق رای این افراد حذف خواهد شد.
۲- حق شرکت در مجامع عمومی سهام داران
صاحبان سهام این حق را دارند که در مجامع عمومی شرکت حضور پیدا کنند و البته این امکان را هم دارند که به جای خود نمیانده ای در این مجامع داشته باشند و برای آنکه بتواند در این مجامع به درستی تصمیم گیری کند، حق دارد از گزارشات اعضای هیئت مدیره به مجمع عمومی اطلاع پیدا کند.
در رابطه با همین موضوع قانون در ماده ۱۳۶ لایحه اصلاحی اینطور بیان کرده است که هر صاحب سهم می تواند از ۱۵ روز قبل از انقضای مجمع عمومی در مرکز شرکت به صورت حساب ها مراجعه کرده و از ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش عملیات مدیران و گزارش بازرسان رونوشت بگیرد. شرکت تعهدی ندارد این اطلاعات را برای سهام داران ارسال کند.
انواع مجامع عمومی شرکت ها برای حقوق غیر مالی
مجمع عمومی موسس
مجمع عمومی موسس اولین مجمعی است که در یک شرکت تاسیس می‌شود. این مجمع بر اساس قانون و مقررات تشکیل شده و پس از احراز پذیره نویسی کلیه سهام و تعیین مبالغ نقدی و غیرنقدی شرکت و همچنین مشورت درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن تشکیل می‌شود. ضمناٌ اولین مدیران و بازرسان شرک را انتخاب میکند.
مجمع عمومی عادی
مجمع عمومی عادی از لحاظ شکل کار به نسبت دیگر مجامع عمومی دیگر کاربرد بیشتری دارد، به همین دلیل اهمیت اینگونه مجامع نیز بیشتر است. به طوذ معمول نوع کار این نوع مجمع عمومی اینگونه است که هر سال یک بار بر اساس اساسنامه‌ای شرکت مجمع تشکیل و در رابطه با وظایف مقرر شده برای مجمع در اساسنامه بحث و تصمیماتی می‌گیرند.
در صورتی که هیئت مدیره در زمان مشخص شده اقدام به تشکیل مجمع عمومی نکرده باشد، این وظیفه بر عهده بازرس یا بازرسان شرکت است که خودشان اقدام به تشکیل مجمع عمومی کنند. در صورتی که مجمع عمومی تشکیل نشود این اخود سهامداران شرکت که سهامی بیش از ۱۵ درصد در اختیار دارند این توانایی را دارند که مجمع عمومی عادی را تشکیل دهند و اقدام به دعوت افراد کنند. در ادامه با تعدادی از وظایف اعضای مجمع عمومی عادی آشنا خواهیم شد پس در ادامه با ما همراه باشید.
مجمع عمومی فوق العاده
مجمع عمومی فوق العاده تشکیل شده از اجتماع صاحبان سهام شرکت است و در زمان‌های اضطراری تشکیل می‌شود. به طور کلی وقتی موضوعی جنبه‌ای فوق العاده از نظر زمانی داشته باشد باید مجمع عمومی فوق العاده تشکیل شود.
به همین ترتیب باید گفت که مجمع عمومی فوق العاده از نظر زمانبندی تشکیل از قاعده خاصی پیروی نمی‌کند و تحوه کار آن شباهتی با مجمع عمومی عادی ندارد.
بر اساس ماده ۹۴ لایحه قانونی تجارت کشور مجمع عمومی فوق العاده یا مجامع دیگر حق تغییر تابعیت شرکت را ندارند؛ ضمن اینکه نمی توانند به تعهدات صاحبان سهام بی‌افزایند.
نکاتی در رابطه با مجمع عمومی فوق العاده
- در مجمع عمومی فوق العاده دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رای دارند، باید در جلسه برای تصمیم گیری شخصاَ یا توسط نماینده حضور داشته باشند. در صورتی که در اولین دعوت این مقدار به حد نصاب نرسد مجمع این امکان را دارد که برای بار دوم اقدام به دعوت کرده و با حضور بیش از یک سوم اعضا جلسه را به رسمیت شناخته و اقدام به گرفتن تصمیات جاری کنند. لازم به ذکز است که در دعوت دوم نتیجه رخ داده شده در دعوت اول بیان وقید گردد
- طبق ماده ۸۵ لایجه قانونی تجارت کشور در مجمع عمومی فوق العاده تصمیمات همواره با اکثریت دوسوم آرای حاضر در جلسه رسمی معتبر است.
- قانون گذاردر مواردی علاوه بر مجامع موسس و عادی و فوق العاده ، در ماده ۹۳ لایحه قانونی از مجمع دارندگان ” نوع مخصوصی از سهام شرکت ” صحبت کرده که اگر مجمع عمومی صاحبان سهام بخواهد در حقوق این گونه سهام تغییراتی ایجاد کند، باید موافقت صاحبان آن را جلب کند.