مستندات مربوط به سرمایه شرکت
جهت تشکیل شرکت وتامین مالی آن،شرکت های تجارتی دارای سرمایه باشند.هر کدام ازشرکاء لازم است مال یافرآورده ها را،اعم از وجه نقدیاغیرنقدی،وارد شرکت نمایند،
که این نفرآورده به محض تشکیل شرکت وایجادشخصیت حقوقی از دارایی شرکاء وسهامداران منفک میگرددو وارد دارایی شخصیت حقوقی میشود.
مشارکت شرکاء درشرکت تجاری باهدف کسب سود وتقسیم آن میان اعضاءصورت میگردد.
شرکت مالک آن دارایی است که ازمجموع آورده های شرکاء تشکیل شده است.این دارایی وهرچیزی که در زمان حیات شرکت به آن افزوده شده است متعلق به شرکت است.
شرکاءهیچ گونه حق عینی بر اموال شرکت ندارند.بلکه حق آن ها در شرکت یک حق دینی است ولو آن که آورد آنها مال غیر منفول باشد.
احکام وشرایط مختلفی درخصوص دارایی وسرمایه انواع شرکت در نظرگرفته شده است.
درشرکت سهامی سرمایه آن به سهام تقسیم شده ومسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن هااست.
در موقع تاسیس،سرمایه شرکت های سهامی عام ازپنج میلیون ریال وسرمایه شرکت های سهامی خاص از یک میلیون ریال نیایدکمتر باشد.
درشرکت بامسئولیت محدود هریک ازشرکاء بون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تامیزان سرمایه خود درشرکت مسئول قروض وتعهدات شرکت است.
درشرکت تضامنی اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشدهریک ازشرکاء مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.
درشرکت های مختلف غیر سهامی،شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود.
شریک بامسئولیت محدودکسی است که مسئولیت او فقط تامیزان سرمایه ای است که درشرکت گذارده و یابایستی بگذرد.
درشرکت مختلط سهامی،شرکاء سهامی سرمایه آن ها به صورت سهام یاقطعات سهام متساوی القیمه در آمده ومسئولیت آن ها تامیزان همان سرمایه است
که در شرکت دارند وشریک ضامن سرمایه او سه صورت سهام درنیامده ومسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بردارایی شرکت پیدا شود.
در صورت تعدد شریک ضامن مسئولیت آنها درمقابل طلبکاران و روابط آنها بایدیگر تابع مقررات شرکت تضامنی خواهد بود.
لذا آورده ومیزان سرمایه وتقویم آن در زمان ثبت شرکتها امری حائز اهمیت میباشدکه هم میزان مسئولیت شرکا را مشخص می نمایدو
همروابط فی مابین شرکاء را درموضوعتت مختلف ازجمله سود وزیان و نحوه رای گیری و سایر موارد تعیین می نماید.
آورده شرکاء را می توان به دودسته تقسیم کرد : آورد های نقدی و آوردهای غیر نقدی
آورد های نقدی:شریکی تعد به آوردن وجه نقد کرده باشد باید درموعد قرار به تعد خود عمل کند والامانند این است که دین خودرا نپرداخته وبنابراین به پرداخت اصل وفروغ دین خود باتوجه به قواعد عام محکوم خواهد شد.
آورده غیر نقدی:ممکن است به صورت مال مادی و مال غیرمادی ویا صنعت (فعالیت،کار،هنر)باشد. مال مادی مالی است که میتوان آنرا لمس کرد این چنین مالی ممکن است منقول باشد.
(مانند میز وصندلی)یا غیر منقول(مانند زمین وخانه)مال مادی باید حین ورود آن به شرکت تقویم شود.
مال غیر مادی:منظور از آن مالی است که درخارج وجود مادی ندارد،ولی جامعه وجود آنرا اعتبار کرده و قانون هم آنرا شناخته است،مانند حق اختراع ،حق تالیف،حق تصنیف،و بطور کلی هر نوع حق مالی،از جمله حق ارتفاق ،حق انتفاع و طلب که درای ارزش مبادله اند.
اموال غیر مادی نیز مانند اموال مادی باید تقویم شوند .هر چند هریک که تقویم این اموال مشکل تر است،کارشناسان هررشته میتوانند برای آنها ارزش پولی معین نمایند.
صنعت:شریک میتواند تعهد کند که به عنوان آورده ،صنعت،یعنی دانش،فعالیت یا هنر خود را به شرکت بیاورد .
این صنعت باید به عنوان آورده شریک آورده شود،نه به عنوان کاری که در ازای آن کارگر یاکارمند از شرکت مزدمیگیرد.
درفرانسه آوردن صنعت درشرکت های بامسئولیت محدود وسهامی ممکن نیست.درباره علت این امر گفته شده است که چون طلبکاران این شرکت ها حق مراجعه به دارای شرکاء را ندارند،
تنهاتضمین پرداخت طلب آنها سرمایه شرکت است که باید از اموال(مادی وغیر مادی)باشد ونمی توان به صنعت یک شریک به عنوان قسمتی ازسرمایه نگریست.
درحقوق ما چنین ممنوعیتی وجود ندارد.بنابراین در مورد همه شرکت های تجارتی ،از جمله شرکت با مسئولیت محدود وسهامی،قسمتی از فرآورد ها میتواند از صنعت یک یا چند شریک تشکیل شود.
البته صنعتی رامیتوان آورده قرار داد که مشروع باشد .بنابراین قبول نفوذ سیاسی به عنوان آورده،موجب بطلان قرارداد شرکت است.
باجمیع موارد فوق ،ممکن است آورده شرکا درشرکت نقد باشد و یا آورده غیر نقد ازجمله انواع اموال منقول و غیر منقول ،حق اختراع،اسم تجاری،برند،علائم تجاری و طرح صنعتی ،تکنولوژی منحصر به فرد،حق انتفاع ،
سرقفلی،کسب وپیشه ومنافع عین مستاجره ،سایر موارد باشد که همگی سرمایه غیر نقد،نیاز به تقویم به سرمایه و ارزش مالی میباشند.
البته در این خصوص ممکن است تقویم سرمایه توسط کارشناس رسمی دادگستری و یاساز وکارهای اجرایی در سازمان بورس در خصوص بازارایده و مالکیت معنوی و یابرخی از شرکتها این تقویم توسط خود شرکاء انجام میپذیرد.
هم چنین در خصوص امکان تقویم برخی دیگر از اموال همچون حق دینی وطلب شرکاء وآورده اعتباری،آورده مهارت فنی،صنعتی،پزشکی،مهندسی وآورده خارج از سرمایه،مباحث و نظریات متفاوتی مطرح میباشد که بررسی آن از موضوع کتاب خارج است.
حداق میزان سرمایه در شرکتهای سهامی خاص یک میلیون ریال ودر شرکتهای سهامی عام پنج میلیون ریال میباشد و درسایر شرکتها حداقلی برای سرمایه درنظر گرفته نشده است.
یکی از موضوعاتی که در شرکتهای تجاری مطرح است این است که آیا سرمایه شرکت میتواند از طریق شرکای خارجی تامین شود ؟با توجه به قانون تشویق سرمایه گذاری و عدم منع قانونی مصرح در این خصوص درسال های اخیر
یگیری هایی از سوی سازمان سرمایه گذاری خارجی صورت پذیرفت که درنیجه به پیگیری هایی از سوی سازمان سرمایه گذاری خارجی صورت پذیرفت که در نتیجه به کلیه دستگاهها اعلام گردید .
شرکتهای ایرانی میتوانند تاصددرصد از سرمایه گذاران خارجی درتامین سرمایه و تقویم آن به سهم یا سهم الشرکه استفاده نمایند و از این حیث هیچ محدودیتی در نظام کنونی مشاهده نمیشود.
در پیش نویس لایحه جدید قانون تجارت مقرر شده ،در موقع تاسیس ،سرمایه شرکتهای سهامی عام از مبلغ پنج ملیارد ریال و سرمایه شرکتهای سهامی خاص از مبلغ پنج میلیون ریال نباید کمتر باشد.