طبق قوانین تجارت ایران، شرکتی قابل ثبت وجود دارد تحت عنوان شرکت مختلط سهامی، این نوع شرکت معمولا به گونه ای است که تحت اسم مخصوص بین یک عده شرکا سهامی و یک یا چند شریک ضامن تشکیل می‌شود، شرکت مختلط سهامی می‌باشد.
بر اساس آنچه بیان شده است باید گفت که شرکت مختلط سهامی ترکیبی است از شرکت تضامنی و شرکت سهامی، این یعنی که نسبت به شریک یا شرکا ضامن مقررات شرکت تضامنی و نسبت به شرکا سهامی مقررات شرکت سهامی جاری است. در دیگر موارد که ممکن است شباهت قانونی پیدا کنند و مشکل ایجاد کند قوانین متفاوتی وضع شده است، که مخصوص شرکت مختلط سهامی است.
در ادامه به مباحث بطلان شرکت سهامی مختلط و انحلال شرکت سهامی مختلط به طور کامل خواهیم پرداخت.
موارد بطلان شرکت سهامی مختلط
کلیه شرکت های مختلط سهامی باید مواردی را رعایت کنند،در صورتی که مفادی که بیان می‌شود رعایت نشود شرکت جزو موارد بطلان محسوب می‌شود.
- هر گاه سرمایهشرکت ( آن قسمتی که سهامی است ) از دویست هزار تجاوز کند و سهام یا قطعات آن کمتر از یکصد ریال و الا کمتر از پنجاه ریال باشد.
- در صورتی‌که قبل از تأدیه نصف قیمتسهام، سهام بی اسم، سهام یا موقتی تصدیق بی اسم انتشار یافته باشد.
- اگر چیزی که در ازاء سهام غیر نقدی داده شده تماماً تحویل نشده باشد مسلم است تقویم آن هم قبل از تحویل باید به عمل آید.
- هرگاه مدیر شرکت به موجب نوشته وقوع شرکت را به ضمیمه یک نسخهاساسنامه و شرکتنامه و صورت اسامی شرکا به اداره ثبت برای ثبت شرکت نداده باشد.
ذینفع می‌تواند در موارد فوق به دادگاه مراجعه و حکم ابطال شرکت را تقاضا نماید و اگر خسارتی از این حیث متوجه او شده باشد مطالبه کند ولی شرکا در مقابل اشخاص خارج نمی‌توانند به این بطلان استناد نموده و از اجرای تعهدات خود سرپیچی نمایند.
در دو مورد دعوی بطلان و در یک مورد دعوی خسارت از بطلان و در یک مورد دعوی خسارت و بطلان هر دو پذیرفته نمی‌شود.
موردی که دعوی بطلان پذیرفته نمی شود عبارتست از :
- اگر قبل از اقامه دعوی برای ابطال شرکت و عملیات آن موجبات بطلان مرتفع شود.
- هرگاه مقرر شده باشد که مجمع عمومی مخصوصی برای رفع موجبات بطلان منعقد شود و دعوت اعضاء نیز برای انعقاد مجمع موافق مخصوصی برای رفع موجبات بطلان منعقد شود و دعوت اعضاء نیز برای انعقاد مجمع موافقاساسنامه به عمل آمده باشد. از تاریخ دعوت مجمع، دعوی بطلان در دادگاه پذیرفته نخواهد شد مگر این‌که مجمع عمومی موجبات بطلان را مرتفع ننماید.
موردی که دعوی خسارت پذیرفته نمی‌شود، موقعی است که از تاریخ رفع موجبات بطلان یک سال منقضی شده و اشخاص از جهت معاملاتی که با ایشان شده به استناد اموری که موجب بطلان بوده، دعوی خسارت نکرده باشند.
موردی که دعوی بطلان و خسارت هیچ کدام پذیرفته نیست، آن است که از تاریخ احداث سبب بطلان ده سال گذشته و اقامه دعوی بطلان و خسارت نشده باشد.
هرگاه حکم بطلان شرکت صادر شود شرکایی که بطلان مستند به عمل آن‌ها است و هیئت نظار و مدیرهایی که در حین حدوث سبب بطلان یا بلافاصله پس از آن سرکار بوده و انجام وظیفه نکرده‌اند، در مقابل شرکاء دیگر و اشخاص ثالث نسبت به خسارت ناشیه از این بطلان مسئول خواهند بود.
انحلال شرکت سهامی مختلط
موارد انحلال شرکت مختلط سهامی بر اساس مواد موجود در قانون به هفت مورد متفاوت تقسیم کرد که به شرح زیر است.
- وقتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده را انجام داده، یا انجام آن غیرممکن باشد.
- زمانی‌که شرکت برای مدت معینی تشکیل شده بود انجام داده، یا انجام آن غیرممکن باشد.
- درصورتی‌که شرکت ورشکست شود.
- برحسب تصمیم مجمع عمومی در صورتی که در اساسنامه، این حق برای مجمع مذکور تصریح شده باشد، تصمیم مجمع عمومی به اکثریت آرا خواهد بود. هرگاه در اساسنامه برای مجمع عمومی حق تصمیم به انحلال معین نشده باشد و بین مجمع عمومی و شرکا ضامن راجع به انحلال موافقت حاصل نشود و دادگاه دلایل طرفداران انحلال را موجه ببیند حکم به انحلال خواهد داد، همین حکم در موردی نیز جاری ات که یکی از شرکا ضامن به دلایلی انحلال شرکت را از دادگاه بخواهد و دادگاه آن دلایل را موجه ببیند.
- برحسب تصمیم مجمع عمومی به اکثریت آرا و رضایت شرکا ضامن
- درصورت فوت یا محجوریت یکی از شرکا ضامن، مشروط به این‌که انحلال شرکت در این موارد در اساسنامه تصریح شده باشد.
- بعضی از علما حقوق تجارت عقیده دارند که هرگاه شریک ضامن منحصر به فرد باشد و به علت فوت یا محجوریت از شرکت خارج شود سایر شرکا می‌توانند شریک ضامن دیگری به جای او معلوم و شرکت را ادامه دهند.
با تشکر از شما عزیزان که وقت خود را صرف مطالعه مقاله بطلان و انحلال شرکت مختلط سهامی کردید. با سپاس از شما های ثبت.